De kogel is door de kerk. Het was lang wachten en uitkijken naar dit meerjarenplan en de keuzes die dit bestuur zou maken voor de volgende zes jaren. Deze meerderheid heeft ons heel lang op de proef gesteld. Toen in de verkiezingsnacht een akkoord werd gesloten tussen CD&V,  Open VLD en SP.a, werd er blijkbaar snel beslist over de postjes. Maar wat deze ploeg zou doen, welke afspraken er over het te voeren beleid waren gemaakt, dat was zowaar het grootste geheim van onze gemeente.Maar we hadden ons vergist. Het was géén geheim. Want er was géén akkoord over de inhoud. De  inhoud was blijkbaar ook niet belangrijk. Wanneer we de laatste maanden naar een visie vroegen werd steevast verwezen naar de bbc-dit blijkt een optelsom van acties te zijn zonder verbindingen zonder visie.

En dat blijkt vandaag heel duidelijk.

 1.       Geen visie.

Het meerjarenplan begint met een strategische visie.

Maar de lezer die in deze strategische visie hoopt een visie terug te vinden, komt van een kale reis terug. Zes pagina's, meer kon deze meerderheid met 1 burgemeester en zes schepenen blijkbaar niet bedenken, om gedurende de volgende zes jaar aan te geven welke richting het moet uitgaan met onze gemeente.

Da's minder dan een pagina per jaar.

Da's amper zes lijntjes per schepen of burgemeester per jaar. Da's lachen met deze raad en met de ruim 23.000 huidige en toekomstige 25.000 inwoners van onze gemeente.

Nu, je zal van ons niet horen dat kwantiteit belangrijker is dan kwaliteit. Integendeel.

Maar de eerste zes pagina's getikte tekst kan je zeker niet als een volwaardige strategische visie voorstellen. Regelmatig lezen we trouwens in een actie dat er een 'visie' zal uitgewerkt wordt. Ambities worden vertaald in termen zoals "werken aan", "opstarten van", "visies ontwikkelen", "het nastreven van" enz. zonder concrete realisaties. Zo krijgt elke coalitiepartner wat hij / zij wil, zonder dat er de facto iets wordt gerealiseerd. Een strategische nota is net bedoeld om de visie weer te geven. Het uitwerken van de visie wordt dikwijls vooruit geschoven.

Op de eerste pagina wordt aangegeven dat de gemeente op weg is naar 25.000 inwoners. Of dat een zegen is voor de gemeente is maar de vraag. De forse toename van het aantal inwoners gedurende de laatste jaren is vooral het gevolg van de ongebreidelde appartementisering van de gemeente (vooral Flora en Centrum, maar al uitgezwermd naar Bottelare) en de ontembare verkavelingsdrift van deze en de vorige meerderheid.

Meer inwoners betekent ook meer verkeer, veel meer verkeer, en dus meer files, meer verkeersonveiligheid, meer luchtvervuiling, maar ook minder open ruimte, ? en het zet dus ook zware druk op de leefbaarheid van onze gemeente.

Dit betekent ook meer druk op de gemeentelijke diensten: meer inwoners betekent meer kinderen, en dus nood aan meer créches en meer plaatsen in de naschoolse opvang, meer kinderen in de lagere school, meer inwoners die willen sporten en dus grotere druk op de sportinfrastructuur, en uiteindelijk ook meer senioren in spe en dito opvangmogelijkheden,?  en ga zo maar door.

Gevolg is dat de gemeente verplicht is om steeds verder te investeren in de eigen dienstverlening. En dat kost geld. Soms hebben we de indruk dat het gemeentebestuur alleen kijkt naar de hogere belastingsopbrengsten als gevolg van het stijgend aantal inwoners, maar niet beseft dat er ook een grote kost aan verbonden is. En ondanks de stijging van het aantal inwoners en de inspanningen die nodig zijn om de dienstverlening op peil te houden, worden er toch 6 à 8 personeelsleden minder voorzien. Kan dat wel ? Of zullen meer taken uitbesteed worden ? Als dat het geval is, willen we nog zien of dit dan uiteindelijk goedkoper zal zijn.

Meer inwoners voor Merelbeke mag geen doel op zich zijn.

We dachten in de strategische visie te zullen lezen wat nu de belangrijkste uitdagingen zijn van de meerderheid voor de komende zes jaar. Maar we komen van een kale reis thuis.

Ja, er wordt ingezet op woonzorg, maar dat was voor alle partijen een topprioriteit dus geen verrassing.

Ja, er wordt verder geïnvesteerd in fietspaden en verkeerveiligheid. Dat is uiteraard een goede zaak. De werken aan de Gaversesteenweg waren al jaren gepland en we hebben een grote achterstand bij de aanleg van feitspaden. De fietsersbrug langsheen de Heiwijkbrug is een idee dat Groen al tien jaar geleden lanceerde. Dat is goed maar? jammer genoeg is er geen budget voor voorzien. Het lijkt al een loze belofte op voorhand.

En verder veel aandacht voor sport, verkoop van gebouwen en de verdere ontwikkeling van het centrum.

Maar voor andere thema's is het armoe troef.

Betaalbaar wonen krijgt nog net anderhalve zin in de strategische visie. Het is duidelijk geen prioriteit van dit bestuur. Niet verwonderlijk, want de projecten die men wil opstarten op de site Hebbelynck en Tramstelplaats dreigen te prooi te vallen aan gehaaide vastgoedmakelaars. Collega Marijke Pruyt zal hier verder op tussenkomen.

Voor milieu, energie, klimaat, ruimtelijke ordening, stedenbouw,?. is er zelfs geen woord terug te vinden in de strategische nota. Het is duidelijk geen prioriteit voor dit bestuur. De nieuwe schepen voor milieu heeft meteen zijn eerste grote afspraak gemist en dat zal helaas nog zes jaar het geval zijn. Mijn collega's Frank Monsecour en Isabel Thys zullen hier verder op ingaan.

En welke uitdagingen ziet het bestuur voor onderwijs ? We weten dat er tegen 2020-2025 een pak plaatsen moeten bijkomen in ons lager onderwijs. Hoe zal de gemeente dit aanpakken ? Geen woord daarover. Geen lange termijn visie over de uitbouw van het lager onderwijs in onze gemeente. De gemeente sluit de ogen voor de capaciteitsproblemen die op ons afkomen.

De analyse van de werking van het management is vernietigend. Dat is pijnlijk en beschamend. Want onze gemeenten heeft goede ambtenaren en een goede management is een absolute must. Maar wat het bestuur hieraan zal doen, daar lezen we geen woord over. Collega Parmentier zal hier verder op ingaan.

Idem voor het sociaal beleid, seniorenbeleid, jeugdbeleid,?. Geen woord hierover in de strategische nota, behalve dan het werk maken van een jeugdlokalendossier  voor een deel van de georganiseerde jeugd in Bottelare, maar dat sleept ook al ontelbare jaren  aan. En opgelet, het betreft een dossier, nieuwe lokalen zijn verder weg dan ooit. Het klassieke antwoord op de ondraaglijke lichtheid van de strategische nota is dan: "ja, maar dat zit in het constant beleid'.  Dat kan een keuze zijn ja, maar als het algemene beleid en de organisatie in constant beleid worden ondergebracht, dan houd ik mijn hart vast. Het bestuur wil op het einde van deze legislatuur 6 tot 8 personeelsleden minder hebben. Als jullie zo verder aanmodderen zal dat doel al op een jaar bereikt zijn, als het tempo van de huidige vertrekkenden aanhoudt?

En zo komen we bij een tweede grote kritiek op dit plan.

 2.       Het grote gebrek aan transparantie.

Het is alsof dit bestuur er een sport heeft van gemaakt om alle mogelijke nuttige info te onthouden aan de gemeenteraadsleden. Wat niet in het meerjarenplan staat, behoort tot het constant beleid, wordt dan gezegd en daarmee moeten we het stellen.

Welke acties in constant beleid zijn uitgewerkt, dat was een groot raadsel. Vorige week hadeden we als gemeenteraad geen zicht op de acties en actieplannen. Ondertussen is, na de kritiek in de commissie, een en ander van info aangeleverd (en document van meer dan 400 pag), maar de informatieverstrekking aan de gemeenteraad is en blijft problematisch.

Wat de raadsleden in de BBC krijgen aan info is een beknopte versie van een samenvatting van een zeer mager beleidsplan. Dit is niet ernstig.

En als het decreet toelaat dat de gemeenteraad op dergelijke gebrekkige manier wordt geïnformeerd, dan mag die ganse oefening van BBC wat ons betreft meteen op de schop. Afschaffen dan maar!

En dan zwijgen we nog over de stijl, het taalgebruik en de vele taalfouten, de onvolledige zinnen, het gebrek aan structuur,? het is net een eerste kladversie die we kregen.

 3.       Gebrek aan participatie

Vele gemeenten hebben inspanningen gedaan om dit meerjarenbeleidsplan in overleg en na raadpleging van vele actoren, vorm te geven. Dat was duidelijk niet de prioriteit van dit bestuur. De adviesraden mochten in juni wel een tiental prioriteiten doorsturen (en zo het huiswerk van de schepenen doen), maar dan werden ze bedankt voor bewezen diensten.

Het gemeentebestuur heeft duidelijk nog steeds geen pap gegeten van het gebruik van participatie als middel om tot gedragen voorstellen en oplossingen te komen. Uiteindelijk beslist de politiek. Zeker. Maar als we de vele actieve burgers in verenigingen, adviesraden, bewonersplatforms wijkraden,... ernstig willen nemen, dan is meer nodig dan het obligate vraagje aan een adviesraad. Isabel Thys zal hier straks dieper op ingaan.

 4.       De grote financiële goed-nieuwsshow

De financiële situatie van onze gemeente is niet gunstig. Dat weten we al lang. De schuld is opgelopen tot 46,4 miljoen euro. Of ongeveer 2.000 euro per inwoner. Dit is heel hoog.

Zal de financiële situatie er over zes jaar beter uitzien ?

Het bestuur beweert van wel. Want de schuld zou over zes jaar moeten dalen met ongeveer 3 miljoen euro tot 43,5 miljoen euro.

Maar daar moeten we toch enkele bedenkingen bij maken.

1. Men houd dan geen rekening met mogelijke meerkosten voor enkele van de grote investeringsdossiers. In de afgelopen legislatuur was dat een oud zeer. De meerkosten swingden meer dan eens de pan uit. Denk aan de heraanleg van de Zwijnaardsesteenweg en de Hundelgemsesteenweg waar die opliep tot rond de 50%.
2. Het college houdt ook geen rekening met een investeringen die nog niet in de meerjarenplanning zijn gebudgetteerd. Denk aan de fietsersbrug naast de Heiwijkbrug.
3. Een deel van de financiering van de investeringen gebeurt door de verkoop van eigendommen. Zo'n acht eigendommen zouden worden verkocht voor een geraamd bedrag van in totaal ongeveer 8 miljoen euro. Als we deze prijs halen, zal het gemeentelijk patrimonium verminderen met ongeveer 8 milj euro. We kunnen ons trouwens ook vragen stellen bij de opportuniteit van een aantal verkopen. Waarom de tuco gebouwen verkopen en dan iets nieuws bouwen voor de tafeltennisclub en judoclub ? En waar is het plan gebleven om eventueel een nieuw containerpark te voorzien in Flora ? Kortom hoe werden deze keuzes gemaakt ? Waarom werd beslist om iets wel of niet te verkopen ? Werd overwogen om bepaalde goederen niet te verkopen, maar te verhuren of te behouden maar te herbestemmen ? Het lijkt er sterk op dat hier een grote uitverkoop wordt aangekondigd van de eigendommen zonder enige visie of verantwoording maar met als enig doel zo snel mogelijk zo veel mogelijk geld in de la te krijgen. De eigendommen moeten worden verkocht om de rekening te doen kloppen. Zo simpel is het. Marijke Pruyt zal hier straks dieper op ingaan.
4. De financiering van de investeringen zal ook voor een deel gebeuren met de middelen uit de reservefondsen ten bedrage van 4,85 mil euro. Die reserves zouden al in 2016 opgebruikt zijn volgens het meerjarenplan.

M.a.w. over zes jaar zullen de schulden misschien met drie miljoen euro zijn gedaald (dat valt nog te bezien), maar tezelfdertijd zullen aangelegde reserves van 4,8 milj euro zijn opgebruikt en voor ongeveer 8 miljoen eur eigendommen zijn verkocht.

Is de financiële situatie over zes jaar dan beter dan nu ? Daar kan sterk aan getwijfeld worden. Als de schuld met 3 miljoen daalt maar de reserves met 4,8 milj euro, dan zien wij niet direct een verbetering van de situatie. Het is net alsof je als particulier een schuld hebt van 1 miljoen euro en een spaarboek van 2 miljoen euro en zes jaar later de schuld is gedaald met een half miljoen, maar de spaarboek met een miljoen. Ben je er dan beter aan toe ? Neen dus.

En we mogen ook niet vergeten dat deze meerderheid in april al een voorafname heeft gedaan op de meerjarenplanning door een pak belastingen te verhogen. Onder het mom van een zogenaamde 'indexering' werden sommigen belastingen fors verhoogd, zoals bv de forfaitaire gemeentebelasting die meer dan 40% meer zal opbrengen of de kosten voor afgifte van documenten.

Om in 2014 en op langere termijn een financieel evenwicht te bereiken wordt er dus ook gerekend op een forse verhoging van de inkomsten uit allerlei belastingen.

De meerderheid zal natuurlijk zeggen dat er geen verhogingen zijn van de twee belangrijkste belastingen, nl. de onroerende voorheffing en de aanvullende inkomstenbelasting. Dat is waar. Maar die tarieven liggen al zo hoog in onze gemeente.

In de gemeenteraadscommissie probeerde het bestuur met een staafdiagram aan te tonen dat de belastingstarieven, in vergelijking met andere gemeenten, nog goed meevallen. Maar dat is niet correct.

Wat betreft de aanvullende personenbelasting, staat Merelbeke met 8% op de 24^ste plaats in Vlaanderen (op 308 gemeenten). Welliswaar gedeeld met 57 andere gemeenten. Maar er zijn er maar 23 die een hoger tarief hanteren. We staan dus niet op de 80^ste plaats zoals gezegd. Er staan er wel 228 achter ons.

Voor de onroerende voorheffing komen we met 1450 opcentiemen 96^ste plaats op 308 gemeenten. Opnieuw gedeeld met 40 andere gemeenten. Er zijn dus 172 gemeenten waar de belasting lager is.

Voor de twee belastingen samen zitten we in Merelbeke duidelijk in het koppeleton.

De financiële hoerastemming is dan ook niet op zijn plaats. Maar juist, het doel is om blijvend te verbeteren. Misschien moeten we wachten op een wijziging van deze BBC?

Besluit

Voor Groen leverde dit schepencollege een beschamende meerjarenplanning af die Merelbeke niet voorbereidt op de toekomst, integendeel. er zit geen lijn in, geen visie naar waar we naar toe moeten tegen bv 2020.

Deze coalitie van CD&V, open VLD en SP.a heeft een jaar de tijd gehad om een visie uit te werken, maar het resultaat is bedroevend.

Wat heeft deze meerderheid het laatste jaar dan gedaan ?

Voor Groen is er maar één conclusie: het college is gebuisd, zwaar gebuisd en zou beter zijn huiswerk overdoen.

De Merelbekenaar verdient beter. Veel beter.