Merelbeke, een bij-vriendelijke gemeente?
05 Maart 2016
De is voor een belangrijk deel aangewezen op . De bekendste bestuivers zijn de honingbij en de hommel die samen tussen de 80 en 90% van alle bestuiving in de landbouw verzorgen. Daarnaast zijn bijen belangrijk voor de voortplanting van inheemse planten, daardoor dragen ze bij aan de
landbouwnatuurlijke bestuivingbiodiversiteit. Bijen produceren daarenboven honing. De wereldwijde honingproductie is goed voor 1.383.000 ton. Bijen vervullen dus een zeer belangrijke economische en ecologische functie. Bijen hebben ook een waarschuwende functie net zoals vroeger de kanaries in de mijnen. De bijensterfte die nu heerst, waarschuwt ons dat we beter met ons leefmilieu moeten omgaan.
Een combinatie van diverse factoren ligt aan de basis van het probleem. Wetenschappers in Vlaanderen noemen twee factoren die er bovenuit springen: enerzijds de besmetting met de Varroa-mijt, een schadelijke parasiet, en anderzijds de verminderde aanwezigheid van geschikt voedsel voor de bijen, vnl. door een verminderde biodiversiteit.
Pesticiden komen op de derde plaats als oorzaak van massale bijensterfte. Behalve de nieuwste generatie pesticiden van de familie van de neo-nicotinoïden, hebben oudere producten op gezonde bijen weinig of geen effect, maar de toestand van onze bijen is zodanig kritiek dat elke extra belasting dodelijk kan zijn.
In 2013 heeft de gemeente zich ingezet voor deze actie (gratis bloemenzaad, filmavond, cover + foto infomagazine oktober, bijenhotels, ...). Isabel Thys vroeg of er tijdens het voorjaar ook iets kan gebeuren om de bijtjes in Merelbeke tijdens de komende lente te verwelkomen. Dit hoeft niet om grote acties (of grote budgetten) te gaan. Ook met kleinere ingrepen kunnen er al resultaten geboekt worden. Bovendien riep ze de meerderheid op om het 'Charter voor een bij-vriendelijke gemeente' te ondertekenen. (zie tekst onder) Schepen De Keukelaere liet weten dat hij het charter nog niet had gelezen. Groen zal hem er in de volgende gemeenteraad zeker nog eens aan herinneren.
Zowel bij het beheer van natuurreservaten als bij de aanleg van industriegebied moeten lokale besturen rekening houden met het belang van bijen. Door sensibiliseringsacties kan de gemeente de individuele burger, landbouwer, groendienst, industrie als natuurbeweging betrekken om van uw gemeente een bij-vriendelijke omgeving te maken.
Dit zijn enkele kleinere acties die een groot effect kunnen hebben:
- Zorgen voor een stuifmeelrijke omgevingop alle openbare plaatsen:
- Percelen in kaart brengen om te achterhalen waar er veel en weinig stuifmeel aanwezig is en een aanplantingsplan maken dat rekening houdt met voldoende verscheidenheid in bloeitijden, meerjarige bloeiers en aanplanting van bomen met hoge nectarwaarden zoals linde en tamme kastanje.
- Maaiplan herzien: in de periode van eind april tot begin september wordt er best niet of gefaseerd gemaaid zodat bijen in het hele seizoen voldoende voedsel kunnen vinden.
- Bijentuinen en bijenhotels inrichten.
- Nulgebruik van pesticiden
- Alle betrokken medewerkers van de groendienst informeren over het charter bij-vriendelijke gemeente en motiveren om er actief aan deel te nemen
- Sensibiliseren van de burger:
- Bekendmaking van het charter 'Bij-vriendelijke gemeente'
- Inwoners stimuleren om hun tuin insectenvriendelijk in te richten met bij-vriendelijke aanplantingen, een bijenkastje of een bijenhotel.
- Bloemenzaad van drachtplanten verdelen.
- Aanmoedigen van ecologische tuinieren, met oa. gebruik van groenbemesters: mosterd, phacelia, koolzaad,?
- Gebruik van bestrijdingsmiddelen afraden en resten naar KGA brengen.
- Het belang duidelijk maken van biologische landbouw.
- Gemeentelijke informatieve bijenkasten plaatsen onder beheer van de lokale imkervereniging, imkercursussen en infosessies in scholen promoten, ?
- Sensibilisering van landbouw en industrie:
- Bedrijven aanzetten tot het voorzien van stroken met wilde bloemen of bloemenmengsels specifiek voor bijen en andere insecten.
- Hagen en houtkanten behouden
- c. Stimuleer biologische landbouw
- Geef landbouwers tips voor pesticidenreductie
Tekst Charter voor een bij-vriendelijke gemeente
Het charter 'bij-vriendelijke gemeente' heeft als doel om te komen tot een concreet lokaal actieplan, opgesteld in samenwerking met lokale milieuverenigingen, imkerverenigingen en de milieuraad. Het moet minstens elk van bovenstaande drie thema's met enkele punten behandelen.
In eerste instantie moet de gemeente zich engageren om zelf een sensibiliseringsactie rond bijen op te zetten en een concrete actie uit te voeren naar het creëren van een stuifmeelrijke omgeving. Hierbij moet getracht worden om imkervereniging en milieuvereniging samen hierbij te betrekken. Als er op deze manier een samenwerking tot stand kan komen, moet dit leiden tot het uitbouwen van een concreet lokaal actieplan en het tweede of derde jaar.
Als uw gemeente akkoord gaat met dit charter zal uw gemeente genoemd worden als HIER WORDT GEWERKT aan een BIJ-VRIENDELIJKE gemeente.
Bij indiening van het actieplan ondertekend door de gemeenteraad wordt uw gemeente genoemd als BIJ-VRIENDELIJKE en BLOEMRIJKE gemeente.
Wie geïnteresseerd is in de problematiek van de bijen kan op volgende websites meer relevante informatie vinden:
